مقاله همزیستى فقهى مذاهب و ادیان قاعده الزام و قاعده التزام

اختصاصی از یارا فایل مقاله همزیستى فقهى مذاهب و ادیان قاعده الزام و قاعده التزام دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

تعداد صفحات :41

همزیستى فقهى مذاهب و ادیان قاعده الزام و قاعده التزام

آیت اللّه محمد مهدى آصفى

در معاملات، به معناى اعم، بسیار اتفاق مى افتد که مکلّف، با ضرورت همزیستى فقهى رو به رو مى شود. این حالت، ناشى از حضوربیش از یک مذهب فقهى در زندگى اجتماعى است.زیرا درچنین جامعه هایى بسیار پیش مى آید که دو طرف رابطه، پیرو دو مذهب فقهى اند و در معامله اى واحد، مثل: عقد ازدواج، یا خرید و فروش و اجاره، شرکت مى جویند. یعنى زوج، پیرو یک مذهب فقهى و زوجه پیرو مذهب فقهى دیگر، یا فروشنده پیرو یک مذهب فقهى و خریدار پیرو مذهب فقهى دیگر، یا موجر پیرو یک مذهب فقهى و مستاجر پیرو مذهب فقهى دیگر. این، در حالى است که آن دو مذهب، در حکم شرعى این مسایل اختلاف دارند.

این همزیستى فقهى در جامعه واحد و درهم تنیده، نیازمند حکم فقهى روشنى است. در فقه امامیّه، این بحث، در باب «قاعده الزام» مطرح شده و بسیارى از فروع همزیستى فقهى در معاملات و عقود و ایقاعات، توسط فقه، در این باب، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است.

تفکیک قاعده الزام از قاعده التزام

با مراجعه به دلایل قاعده الزام در کتابهاى فقهى و حدیثى، نظرم به این نکته جلب شد که این ادلّه بیانگر تشریع دو قاعده اند، نه یک قاعده. اگر چه فقه، رحمهم اللّه، تنها براى اثبات یک قاعده به این نصوص استدلال مى کنند. از این روى، به تتبع بیشتر در نصوص قاعده پرداختم و این تتبع، درستى استنتاج اولیّه مرا تایید کرد. دو قاعده مورد بحث، عبارتند از:

1. قاعده الزام.
2. قاعده التزام.

عنوان قاعده اول، نزد فقها معروف است، امّ، همان گونه که به زودى خواهیم دید، قاعده دوم، عنوانى جدید براى قاعده اى جدید است. و این دو قاعده از حیث «موضوع» و «حکم» متفاوتند.

موضوع قاعده الزام

موضوع قاعده الزام، با نکات زیر مشخّص مى شود:

1. دو طرف عقد، یا ایقاع، پیرو دو مذهب فقهى اند: یکى تابع فقه امامى وعبیر به دو سوى ایقاع، از روى مسامحه است.

دیگرى تابع یکى از مذاهب فقهى اهل سنّت.

1. طرف اوّل، بهره مند و طرف دوم، زیان دیده است.
2. بهره ورى و زیان دو طرف به موجب حکم الزامى در مذهب فقهى طرف زیان دیده است، نه طرف بهره مند، به خلاف موردى که زیان و سود به موجب حکمى غیر الزامى باشد.
3. فقه اهل سنت، حاکم است و فقه امامى در حال تقیّه به سر مى برد.

حکم قاعده الزام

حکم این قاعده، عبارت است از الزام طرف دوم، به پذیرش نیازى که از نظر فقهى، به آن ملتزم است و اباحه سود، نسبت به طرف اوّل، به حکم واقعى ثانوى. گو این که این نفع، به حکم واقعى اوّلى، براى او مباح نیست و چنین الزام و اباحه اى، نسبت به دو طرف معامله، به معنى تغییر حکم واقعىِ عقد و ایقاع و انقلاب آن از فساد و بطلان، به صحّت و جواز، به موجب حکم واقعى ثانوى، نیست؛ بلکه تنها به معنى اباحه براى طرف اوّل است و حکم واقعى اوّلى (=بطلان)، به حال خود باقى است. (توضیح این مطلب خواهد آمد).

حال در این باره سه مثال از عقود، ایقاعات و احکام ذکر مى کنیم:

1. عقود: اگر شخصى، کالایى را که در مجلس معامله حاضر نیست، با توصیف دقیق و ممیّز خریدارى کند، از نظر شافعى، این عقد صحیح است. به خلاف موردى که وصف ممیّز نباشد که عقد به خاطر غرر، باطل است. امّا مشترى، بعد از دیدن کال، خیار فسخ دارد، حتى در صورت برابرى دقیق کالا با اوصاف مذکور در وقت عقد. این راى قدیم شافعى است. از سوى دیگر، در فقه اهل بیت، این معامله صحیح است، به شرطین که وصف جدا کننده، از بین برنده جهل باشد و خیارى به این عنوان در بین نیست.

حال اگر فروشنده، طرف اوّل باشد [پیرو مذهب اهل بیت] و مشترى، طرف دوم[ پیرو مذهب شافعى]، در این صورت حق فسخ عقد، به وسیله این خیار، براى طرف دوم، حقّى مشروع است، به موجب حکم الزامى مذهب فقهى حاکم و طرف اوّل ناچار است، این خیار را بپذیرد و این امر محتاج بحث فقهى نیست.

امّا اگر بهره برنده از حق خیار در این معامله، پیرو مذهب اهل بیت باشد [فروشنده شافعى و خریدار شیعه]، در این صورت، آیا بهره ورى از این حق، براى او جایز است، با علم به عدم مشروعیت این حق نسبت به خود؟

بدون شک، این حالت نیاز به بحث و داورى فقهى دارد؛ زیرا خوددارى طرفى که پیرو مذهب حاکم نیست، از حق خیار، اختلال در معاملات را در جامعه سبب مى گردد، زیرا طرف دوم، پیوسته مجاز خواهد بود از حقّ خیار بهره برد و طرف اوّل را به فسخ بیع، وادارد، در حالى که طرف اوّل، حقّ بهره از این خیار را ندارد.

این مساله، مورد «قاعده الزام» است و حکم آن، جواز استفاده از این حق، براى طرف اوّل و اباحه مال براى اوست.

1. ایقاعات: اگر مردى همسرش را در یک مجلس، سه بار طلاق داد و به او گفت: «انت طالق ثلاثاً» چنین طلاقى، از نظر پیروان اهل بیت، باطل است و حتى جایگزین یک طلاق هم نیست؛ زیرا مقصود طلاق دهنده از این ایقاع، سه طلاق به گونه مجموعى است، پس هیچ طلاقى، حتّى طلاق اوّل، به این ایقاع، جارى نمى شود. امّا اگر در یک مجلس، سه بار جداگانه، صیغه طلاق را جارى کرد و سه بار گفت:

«انت طالق»، در این صورت، طلاق اوّل واقع مى شود، به خلاف طلاق دوم و سوم، در حالى که از نظر فقهاى اهل سنّت، در صورت اوّل نیز، طلاق صحیح است و غیر رجعى.

حال اگر زوج سنّى باشد و زوجه شیعه، طبق فتواى کدام مذهب باید عمل کرد؟ چون این طلاق، بدون رجوع، بنا بر مذهب اهل سنّت، صحیح است و بنا بر مذهب اهل بیت، باطل و پیوند زناشویى برقرار. در این حالت، زن باید از کدام مذهب پیروى کند؟

قاعده الزام مى گوید: زن از قید پیوند زناشویى آزاد و ازدواج با شخص دیگر براى او حلال است.

1. احکام: فقهاى اهل سنّت، بر این باورند که: زن، از اموال شوهر متوفاى خود، ارث مى برد، خواه آن اموال پول نقد باشد، یا اموال منقول و غیر منقول. امّا فتواى فقهاى اهل بیت این است که اگر زن فرزند نداشته باشد، از زمین ارث نمى برد، ولى بنا بر قول مشهور از قیمت توابع و ملحقات آن، مانند درخت و بن، ارث مى برد، نه از خود مال:

در بین فقیهان شیعى مذهب درباره بى بهرگى همسر از زمینهاى باقیمانده از شوهر، دونظر، از شهرت بیشترى برخوردارند:

× این بى بهرگى، ویژه زنانى است که فرزندى از شوهر مرده خود، نداشته باشند. شیخ صدوق، در من لایحضره الفقیه، شیخ طوسى، در نهایه و مبسوط، محقق سبزوارى در وسیله، شهید در دروس و لمعه، محقق در شرایع، علامه در قواعد و شرح آن: مفتاح الکرامه این دیدگاه را پذیرفته اند.

شهید در روضه و مسالک مى نویسد: این نظر، همان نظر مشهور بین پیشینیان است.

× این بى بهرگى زن از زمین شوهر متوفاى خود، بى قید و بند است و زنان فرزنددار را نیز در بر مى گیرد. صاحب جواهر، این قول را مورد پذیرش بیشتر فقیهان شیعه مى داند. مانند:

ثقة الاسلام کلینى، شیخ مفید، سید مرتضى، شیخ طوسى در استبصار، حلبى، ابن زهره و حلّى. ابن ادریس، بر آن ادعاى اجماع کرده است. به هر حال، قدر متیقّن در مساله این است که: بى بهرگى زن بدون فرزند، از زمینهاى باقیمانده از شوهرش، مورد پذیرش همه فقیهان امامى است و هیچ یک از آنان، در این باره نظر خلافى ندارند، به غیر از اسکافى که مخالفت او، به اعتبار اجماع، خدشه اى وارد نمى کند، زیرا اجماع، هم پیش از او و هم پس از او وجود دارد. بنا بر این، اگر زن شیعه باشد و شوهر سنّى، قاعده الزام مى گوید: ارث بردن زن از زمین (املاک) جایز است.

روش تحقیق نجات بخشی در ادیان

اختصاصی از یارا فایل روش تحقیق نجات بخشی در ادیان دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:92

فهرست مطالب:
عنوان     صفحه
تقدیم     الف
تقدیر     ب
چکیده     ج
فصل اول – طرح تحقیق     
مقدمه     2
اهداف پژوهش     3
اهمیت و ضرورت تحقیق    4
سوالات تحقیق    5
فصل دوم – روش اجرای تحقیق    
روش اجرای تحقیق     7
پرسش های تحقیق     7
مدت اجرای تحقیق و بودجه     7
محدودیت های تحقیق     7
تعریف عملیاتی واژه ها     7
فصل سوم – ادبیات تحقیق و تجزیه و تحلیل داده ها     
بخش اول – نجات بخشی در ادیان     
نجات بخشی در آئین زرتشی     10
نجات بخشی در آئین هندوان     17
نجات بخشی در آئین بودائی    18
نجات بخشی در آئین موسی    18
نجات بخشی در آئین عیسی (مسیح)    19
نجات بخشی در آئین محمد (خاتم پیامبران)    20
مهدی در اسلام     20
بخش دوم – اوضاع سیاسی جهان اسلام در آستانه تولد مهدی     
ایران و استقلال طلبی     23
عراق و حجاز    23
سوریه     24
آندلس (اسپانیا)    25
بخش سوم – میلاد مهدی     
آنها که از ولایت مهدی موعود خبر داده اند    27
زمان های دشوار و میلاد های شگفت     29
شمایل مهدی (عج)    31
دوران شیرخوارگی     31
دوران کودکی     32
دوران نوجوانی و جوانی     33
اخلاق و فضائل حضرت     33
بخش چهارم – امام در عصر غیبت     
کتابهای غیبت قبل از ولادت امام زمان     38
امامت در 5 سالگی     38
غیبت امام (ع) و انواع آن     40
آماده سازی شیعه برای غیبت    42
نائبان خاص    44
تکلیف ، حضور و غیبت    50
طول عمر امام زمان    57
بخش پنجم – انتظار فرج    
انتظار ویرانگر     60
شبه دیالکتیکی     61
انتظار سازنده     61
انتظار و منتظر     63
بخش ششم – نشانه های ظهور    
زمینه های ظهور در آثار یهودی    68
زمینه های ظهور در آثار مسیحی     68
زمینه های ظهور در آثار زرتشتی    69
گوشه ای از علائم ظهور مهدی موعود     71
بخش هفتم – جهان در دولت مهدی     
عدالت جهانی واکنش ظلم عمومی است     74
سرانجام مردم جهان به تعالیم اسلام می گروند    75
یاران امام زمان    78
مردم عصر مهدی     79
نقش زنان در عصر ظهور     81
جنگ جهانی در دوران ظهور     82
فصل چهارم – نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات     
نتیجه گیری     88
پیشنهادات     90
منابع و مآخذ    91

فصل اول
طرح تحقیق



مقدمه
به موجب احادیث وارده از ناحیه پیامبر اکرم، صلى‏الله‏علیه‏وآله، و ائمه معصومین، علیهم‏السلام، مندرج در مصادر حدیثى و کتب اختصاصى پیرامون حضرت بقیة‏الله مهدى منتظر، عجل‏الله‏تعالى‏فرجه، یکى از ویژگیهاى قیام جهانى آن حضرت رویارویى و جنگ با کفار و مشرکین و مفسدین فى الارض است‏با سلاحهاى جنگى عصر پیغمبر (از جمله ذوالفقار یعنى شمشیر پیغمبر) و دیگر وسائل از این قبیل که جهت آگاهى تفصیلى خوانندگان محترم را به مصادر مربوطه ارجاع مى‏دهیم.
امام باقر، علیه‏السلام، در این زمینه مى‏فرماید:
... و اما شبهه من جده المصطفى، صلى‏الله‏علیه‏وآله، فخروجه بالسیف و قتله اعداء رسوله، صلى‏الله علیه‏وآله، و الجبارین و الطواغیت و انه ینصر بالسیف و الرعب و انه لا ترد له رایة.
مهدى از این جهت‏با جدش محمد مصطفى، صلى‏الله‏علیه‏وآله، شباهت دارد که با شمشیر قیام مى‏کند و دشمنان خدا و رسولش و زورگویان و طاغوتیان را به قتل مى‏رساند و با شمشیر و ایجاد رعب و وحشت نصرت مى‏یابد و یارى مى‏شود و هیچ یک از پرچمهایش شکست‏خورده بر نخواهد گشت. همچنین امام صادق، علیه‏السلام، در پاسخ ابو خدیجه که از ایشان درمورد حضرت قائم سؤال کرده بود، فرمودند:
کلنا قائم بامر الله واحد بعد احد حتى یجى‏ء صاحب السیف فاذا جاء صاحب السیف جاء بامر غیر الذى کان.  
همه ما یکى پس از دیگرى قائم به امر خدا هستیم تا زمانى که صاحب شمشیر بیاید; پس آنگاه که صاحب شمشیر آمد برنامه و دستورى غیر از آنچه بوده به اجرا درمى‏آورد. گویا مراد حضرت از این عبارت آن باشد که پدرانش مامور به تقیه و مدارا بودند و او مامور به جهاد و براندازى ظلم و زور.
اهداف پژوهش
هدف اصلی پژوهندگان از انجام این تحقیق آشنایی با تعمیق باورهای مذهبی و دینی و نقش آن در نهادینه کردن عدالت اجتماعی می باشد و اهداف جزئی محققین از انجام این تحقیق عبارتند از:
1. آشنایی با نقش ظهور منجی عالم بشریت حضرت مهدی(عج)  در نهادینه کردن عدالت اجتماعی .
2. آشنایی با اعتقاد به نماز و نقش آن در نهادینه کردن عدالت اجتماعی.
3. آشنایی با اعتقاد به نبوت و نقش آن در نهادینه کردن عدالت اجتماعی.
4. آشنایی با مفهوم امر به معروف و نهی از منکر و نقش آن در نهادینه کردن عدالت اجتماعی.
5. آشنایی با رابطه ایمان به قیامت و عدالت اجتماعی.


اهمیت و ضرورت تحقیق
اهمیت و ضرورت این تحقیق در این است که عالم بشریت امام عصر (عج) بشناسند و خود را جهت ظهور هر چه سریعتر آن حضرت آماده نمایند .


سوالات تحقیق
1-نجات بخشی در ادیان چگونه است؟
2-اوضاع سیاسی جهان اسلام در استانه تولد مهدی چگونه است؟
3-میلاد مهدی چگونه است؟
4-اما در عصر غیبت چگونه است؟
5-انتظار فرج چگونه است؟
6-نشانه های ظهور چیست؟
7-جهان در دولت مهدی چگونه است؟

تحقیق آماده : روزه در ادیان مختلف با فرمت ورد 2003 آماده چاپ و صحافی

اختصاصی از یارا فایل تحقیق آماده : روزه در ادیان مختلف با فرمت ورد 2003 آماده چاپ و صحافی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

تحقیق آماده

 روزه در ادیان مختلف

با فرمت ورد 2003 قابل ویرایش ، آماده چاپ و صحافی

تحقیق جامع با موضوع روزه

بررسی روزه در ادیان مختلف و فواید روزه

تعداد صفحات : 16 صفحه

فرمت فایل : ورد 2003 قابل اجرا در ورژن های بالاتر و قابل ویرایش

فهرست تحقیق :

مقدمه 
فصل اول 
روزه در دین مسیحیت 
روزه در ادیان غیرالهی 
مقایسه روزه در اسلام با سایر ادیان 
فصل دوم 
آثار و فواید روزه 
نقش روزه در تقویت اراده 
روزه و صبر 
روزه و قناعت 
آثار اجتماعی اخلاقی روزه 
آثار بهداشتی و درمانی روزه 
آثار عرفانی الهی روزه 
منابع

تحلیل جامع روزه در ادیان مختلف الهی و غیر الهی

فواید وآثار روزه

منابع تحقیق :

1- رساله حسینی شیرازی، ص 322.
2- طباطبایی، محمد حسین، تفسیر المیزان، جلد دوم و سوم.
3- ترجمه تفسیر مجمع البیان، ج2، ص 199
4- بقره، آیه 43- 183.
5- توبه، آیه 112.
6- انعام، آیه 12.
7- روزه، بهترین درمان بیماری های روح و جسم، ص 150-149.
8- تفسیر فخر رازی، ج 15، ص 68.
9- سعدی.
10- ر. ک: جامع السعادات، ح2، ص 4.
11- ر. ک: خصال، ص 78، ح 126.
12- فروع کافی، ج 4، ص 162.
13- نهج البلاغه صبحی صالح، ص 163.
14- بحار الانوار، ج 6، ص 255.
15- وسائل الشیعه، ج7، ص 3، ح1.
16- من لا یحضره الفقیه، ج2، ص 73، ح1766.
17- نهج البلاغه، خ 110.
18- بحار الانوار، ج7، ص 186.
19- همان، ج6، ص 356.
20- همان، ص 299.
21- نهج البلاغه فیض الاسلام، حکمت 244.
22- ر. ک: احمد صبور اردوبادی، اهمیت روزه از نظر علم روز، ص 29.
23- ر. ک: همان، ص 53.
24- روزه، ضیافت نور، ص 56.
25- همان.
26- بحار الانوار، ج 62، ص 290.
27- توبه، آیه 105.
28- تفسیر عیاشی، طبق نقل تفسیر برهان، ذیل آیه مورد بحث.
29- ر. ک: تفسیر المیزان، ج 2، ص 25.
30- توبه، آیه 111.
31- بحار الانوار، ج 93، ص 252.
32- اصول کافی، ج2، ص 352.
23- بقره، 183.
24- وسائل الشیعه، ج 7، ص 390؛ تفسیر نمونه، ج 13، ص 46.
25- ره توشه راهیان نور، سال 1376، صص 198 و 199.
26- تفسیر فخر رازى، ج 5، ص 68.
27- ره توشه سال 76، ص 210.
27- لوقا 18 ـ 12؛ روزه درمان بیماریهاى روح و جسم، ص 153 ـ 152
28- تفسیر نمونه، ج 1، ص 634.
29- قاموس کتاب مقدس، ص 428؛ همان.
30- انجیل متى، باب 67، آیه 21.

منابع تحقیق از بهترین و معتبر ترین کتب مرجع می باشد

منابع دارای شماره صفحه به منبع می باشد

فونت های مورد نیاز : b titr و b trafic

فرمت فایل : word 2003

رمز فایل : docfarsi.com

دانلود کتاب ادیان جهان باستان

اختصاصی از یارا فایل دانلود کتاب ادیان جهان باستان دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

مقاله ادیان بزرگ ایران

اختصاصی از یارا فایل مقاله ادیان بزرگ ایران دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:28

فهرست مطالب:

ایران باستان
ادیان ایران باستان
دین زرتشت
• ادیان ایران باستان
دین نزد انسان ابتدایی
عناصر مشترک ادیان ابتدایی
• خدا و خدایان
• نیاکان پرستی
• جادو
• قربانی
• توتم
• تابو
• مانا
• جان پرستی آنیمیسم
• فتیشیسم
• اساطیر
آیین مغان
مهرپرستى
مبادى ، رسوم و عبادات
سرگذشت زردشت
دین زرتشت
جهان بینی ادیان، هبوط روح در ماده و چگونگی مسائل باطنی
شک مذهبی در گیتی - ثنویت و دوگانه گرایی - زرتشت و بودا، عیسی و مانی
تعالیم زردشت
اوستا 5 بخش دارد:
داستان خلقت و دو گانه پرستى
منابع:

ایران باستان

ادیان ایران باستان دین زرتشتی امروز که معتقدان به آن در ایران و هند زندگی می کنند، باقیمانده دین زرتشتی دوران ساسانی است که با به قدرت رسیدن اردشیر پابکان برای نخستین بار به عنوان دین رسمی ایران انتخاب شد...

ادیان ایران باستان

دین زرتشت

دین زرتشتی امروز که معتقدان به آن در ایران و هند زندگی می کنند، باقیمانده دین زرتشتی دوران ساسانی است که با به قدرت رسیدن اردشیر پابکان برای نخستین بار به عنوان دین رسمی ایران انتخاب شد. در این زمان مدرکی در دست نداریم که حتی با وجود زرتشتی بودن داریوش و خشایارشا، دین زرتشت هیچگاه در دورانی قبل از زمان ساسانیان، به عنوان دین رسمی مطرح شده باشد. اخلاف خشایارشا مانند اردشیر دوم، پرستنده خدایان متعددی مانند آناهیتا و میترا بوده‌اند و غیر از آن، هیچگاه دینی به عنوان دین تمام مردم شاهنشاهی هخامنشی مشخص نشده است. پادشاهان اولیه اشکانی نیز احتمالا" به نوعی آئین قبیله‌ای بجامانده از باورهای ایرانیان اولیه اعتقاد داشته اند. غیر از ولاش اول و جانشینانش، مدرکی برای زرتشتی خواندن دیگر پادشاهان اشکانی نداریم.

از طرفی، دین زرتشتی ساسانی تفاوتهای عمده ای با دین زرتشتی مندرج در گاثاها دارد. بعضی از باورهای مطرح شده در بخشهای جدیدتر اوستای ساسانی، مانند زروانیت، مخالف با باورهای گاثایی هستند و می توان آنها را رسوخی از دین های محلی و باورهای باستانی ایرانیان و حتی تاثیراتی از مذاهب بین النهرینی بابل و آشور دانست. به همین دلیل، در اینجا دین گاثایی را مشخصا" دینی جدا از زرتشتی ساسانی می دانیم و بطور مستقل از آن یاد می کنیم.

در گاثاها، زرتشت دین کاملا" جدیدی را پایه گذاری نمی کند. دین زرتشت بر مبنای باورهای باستانی ایران پی ریزی شده و زرتشت خود را تنها اصلاحگر و بازگرداننده دین اصلی می داند. خدای گاثاها، «مزدا-اهورا» یا «سرور عقلانیت»، خود یکی از خدایان باستانی است که به همراه میترا و وهومنه، از خدایان اصلی گروه «اهوراها» (خدایان خوب) بوده است. اما در گاثاها، مزدا-اهورا تنها خدای موجود است و اوست که انسانها را به عقلانیت راهنمایی می کند و آنها را از زندگی کورکورانه باز می دارد و همواره به «راستی» تشویق می کند. در گاثاها، زرتشت به همه خدایان دیگر اعلام جنگ می دهد و آنها را خدایان گمراهی، «دئو/دیو»، می خواند. زرتشت حتی از نامبردن از این خدایان نیز خودداری می کند و در گاثاها از کسی جز مزدا-اهورا ذکری نمی بینیم، هرچند که زرتشت بطور غیر مستقیم به وجود خدای نادرستی و دروغ اشاره می کند، اما نام او را که از اوستای جدید می دانیم (انگره-مئنیو، اهریمن) هرگز نمی برد و تنها در پایان یکی از گاثاها، کلمه «انگره» را به کار می برد بدون آنکه نام را کاملا" بیان کند. به نظر می رسد که زرتشت نمی خواهد شعرهای جاویدان خود و تعلیماتش برای آیندگان را به نام خدای نادرستی آلوده کند و آن را به عهده شنونده رها می کند.

گاثاها به زبانی بسیار مشکل تنظیم شده اند و ساختمان آنها نیز بسیار پیچیده است. دانشمندانی مانند هومباخ، نوبری(Nybergکه به غلط در ایران «نیبرگ» نامیده شده) و شوارتز، توانسته اند قسمتهایی از این ساختمان پیچیده را کشف کنند و ساختارهایی نظیر تنظیم حلقه ای و تکرار معسلامح کلمات در اشعار را مشخص کنند. این ساختمان پیچیده و زبان بسیار کهنه، باعث می شوند که ما به سختی بتوانیم تمام مفهوم گاثاها را متوجه شویم. آنچه تا اینجا برای ما مفهوم است اینستکه اشاره و اصرار زرتشت در این اشعار به مقابله دو عنصر «ارته» (راستی، بن حقیقت و عقلانیت) و «دروج» (نادرستی، بن دروغ و گمراهی) است. در این مقابله، زرتشت کمک «مزدا-اهورا» را طلب می کند که تشویق کننده انسانها به عقلانیت و تفکر است و تنها را مبارزه با دیوان که حامیان دروج هستند.

نمی توان با اطمینان گفت که دین زرتشت هیچگاه بعد از مرگ موسسش، به همانگونه که او انتظار داشته، باقی مانده است. از درجه خالص ماندن این باورها نیز تخمینی در دست نداریم، غیر از اینکه داریوش نیز در کتیبه های خود به یکی از جنبه های دروج، یعنی «دروگ» یا سخن ناراست (دروغ) اشاره می کند. می توان تصور کرد که باورهای گاثایی که برای جامعه ای کوچک و قبیله ای در شرق ایران طراحی شده بودند، بعد از برخورد با جوامع متمدن و ساکن غرب ایران و تاثیر پذیرفتن از باورهای مغها و ادیان بین النهرین و در طول سالهای متمادی، تبدیل به دینی شد که در دوران ساسانی موقعیت رسمی را پیدا کرد. صحبت از دین زرتشتی ساسانی را به آینده موکول می کنیم.

• ادیان ایران باستان

میدانیم که اصل و ریشه مذاهب مترقی جهان از عقائد ساده اقوام بدوی و قبائل و عشائر همجی ، که هزاران سال قبل در جهان می زیسته اند، نشأت گرفته است. از این رو در مقام تحقیق از مذهب ایرانیان باستانی نیز باید اصل و مبدأ آن را در افسانه ها و اساطیر آریائی های سفید پوست، هزاران سال قبل از این، جستجو کنیم . همان قوم و نژادی که در قرون قدیمه قبل از تاریخ مکتوب یا لااقل از هزاره دوم و سوم قبل از میلاد در فلات ایران نمایان شده اند.در طول مدت افزون از جهار هزار سال یک سلسله تحولات فکری و تندیشه های مذهبی در مردم آریائی نژاد این آب خاک به ظهور رسیده است که از مبادی بدوی چون فتیشیزم و آنیمیزم و پرستش مظاهر طبیعت آغاز شده و در عصر حاضر به دیانت شیعه امامیه که از فرق اسلام و مذهب رسمی امروز ما ایرانیان می باشد ، پایان می پذیرد.
• در هزاره اول قبل از میلاد در اثر آمیزش آرین ها با سکنه بومی در ایران و هند فرهنگ و تمدن جدیدی در آن دو کشور به ظهور رسیده و لسان های ایشان که قبلا لهجه های محلی بوده و بعدا صورت تکامل حاصل کرده ، زبانهای مستقلی شدند. مانند فرس قدیم ( عصر کتیبه های دوره هخامنشی ) یا زبان ماد ( عصر کتاب اوستا) یا زبان سانسکریت ( عصر کتب چهارگانه ودا) یا زبان پهلوی قدیم ( عصر پارت ها) .این زبانها ی قدیم در ایران زمین اکنون مورد تکلم نیست و جزء زبانهای مرده قرار گرفته اند ولی در هندوستان زبان سانسکریت هنوز زنده و موجود و کتب مقدسه هندوها حافظ آن است.

• هم چنین در دین و اعتقادات نیز عقائد آریائی های باستانی در هند و ایران مشترک بوده اند، کتیبه لوحی که در بوغازکوی در نزدیکی آنکارا از عصر تمدن هیت ها در سال 1907 م . کشف گردید اشاره به اسامی خدایانی می کند که آن خدایان در نزد آرین های قدیم مورد پرستش بوده اند و تاکنون نیز در هند معبودیت دارند. مانند : آلهه میترا ، ایندرا ، وارونا که هر سه هم در ودا و هم در اوستا مذکورند. خلاصه آئین های تازه وارد در مدت ده قرن با بومیان ایران آمیخته و آئین پرستش طبیعت را با عقائد مغان بومی که اعتقاد به نور و ظلمت و ایمان به سحر و جادو بود ترکیب کردند تا نوبت به ظهور دین عام مزدیسنی رسید.
  به هر حال اگر بخواهیم ادیان ایران باستان را طبقه بندی نمائیم، می شود آنها را به صورت زیر دسته بندی نمود:
• آئین مغان
• آئین مهرپرستی یا میترائیسم
• دین زردشت
• آئین مانی
• آئین مزدک

تحقیقات تاریخی و دین پژوهی بر وجود پیامبران الهی و حکیمان یکتا پرست در ایران باستان صحه می گذارد. این موضوع از چند لحاظ حایز اهمیت است: نخست این که ریشه وحیانی بعضی از تعالیم دینی ایران باستان، مانند اعتقاد به خالق متعال و بهشت و دوزخ، مشخص می سازد؛ ثانیاً این عقیده که همه مردم ایران، آتش پرست، خورشید پرست و مانند آن بودند را رد می کند و در مقابل، این احتمال را قوت می بخشد که هنگام ورود اسلام به ایران، آثاری از تعالیم انبیاء الهی و حکیمان یکتا پرست باقی بوده است؛ چنان که ایرانیان «اهل کتاب» قلمداد شدند و در نتیجه خدمات متقابل اسلام و ایران، تمدن اسلامی به شکوفایی رسید؛ ثالثاً سخنان حکیمانی مانند شیخ اشراق، مبنی بر وجود حکمت ویژه ای منسوب به حکیمان یکتا پرستِ ایران باستان اثبات می شود.

دانشمندان غربی با بیش از دو قرن تلاش، احیاگران کیش زرتشت در عصر معاصر محسوب می شوند. آنان به دنبال آموزه های نابی بودند تا بتوانند آنها را جایگزین کاستی های آیین مسیح سازند. به همین دلیل متون دینی ادیانی مانند بودا و زرتشت را، که در حال تبدیل شدن به ادیان خاموش بودند، با خود به غرب برده به احیای آنها همت گماشتند. آنان «اوستا» را ترجمه کردند و از طریق علم زبان شناسی، تاریخ زندگی زرتشت را تخمین زدند. پروفسور مری بویس، استاد ادیان و زبان های ایران باستان، بخشی از این تلاش را چنین بازگو می کند: «در نتیجه آمیخته شدن کیش مسیحیت با آشنایی با اساطیر یونانی، این یقین در اروپا پیدا شده بود که شرک، از ویژگی های روزهای کودکی نسل آدمی است و ملل متمدن، یکتا پرست هستند. گذشته از این، مسیحیان پروتستان - کیشی که اکثریت پژوهشگرانِ زرتشتی گری را در دامن خود پرورانده بود- به هرگونه آداب و رسومی، حتی در مورد خدای یگانه، با بدبینی می نگریستند. پس پذیرفتن زرتشتی گریِ رایج و کوشش در پی بردن به تعالیم آن به وسیله سنت موجود و زنده، خارج از ظرفیت و حوصله و توانایی کشش شعور پژوهشگران غربی بود» .